Sezon jesienno-zimowy to czas wzmożonej zachorowalności, kiedy duża część populacji doświadcza spadku odporności i rozwija popularne objawy infekcyjne takie jak: kaszel, katar, ból gardła, gorączka, ból mięśni i stawów oraz ogólne osłabienie. Ze względu na to, że okres ten zbliża się wielkimi krokami, warto poznać skuteczne sposoby na zwalczanie pierwszych objawów infekcji.
Środki przeciwbólowe i przeciwzapalne
Pierwszą linią obrony w przypadku sezonowych infekcji najczęściej są leki z grupy NLPZ, czyli niesteroidowe leki przeciwzapalne. Dzięki swoim właściwościom hamującym aktywność enzymów z grupy COX-1 i COX-2, zapobiegają narastaniu procesu zapalnego, działają przeciwgorączkowo, a także przeciwbólowo. Co ważne, są to leki, które nadużywane mogą zaszkodzić naszemu organizmowi, dlatego ich dawkowanie powinno być ustalone w wyniku konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.
Leki rozrzedzające wydzielinę
W przypadku infekcji przebiegającej z mokrym kaszlem zaleca się podawanie środków posiadającą zdolność do rozrzedzania gęstej wydzieliny zalegającej w drogach oddechowych. Takie właściwości posiada np. ambroksol i można go znaleźć w aptekach jako substancja czynna leków dostępnych w postaci tabletek do przyjmowania doustnego, tabletek musujących lub w formie syropu. Ten sposób leczenia sprawdzi się w przypadku chorób przebiegających z produktywnym kaszlem np. w przypadku ostrego lub przewlekłego zapalenia oskrzeli. Co ważne, tego typu preparaty należy przyjmować najpóźniej w godzinach popołudniowych, ponieważ upłynniony śluz będzie wymagał odkrztuszania[1].
Leki przeciwkaszlowe
Leki przeciwkaszlowe najczęściej znajdują zastosowanie w przypadku suchego i męczącego kaszlu, ale też takiego, który wybudza w nocy. Wśród substancji czynnych o takich właściwościach wyróżnia się: dekstrometorfan, butamirat, pochodne morfiny oraz lewodropropizyna. Błędem w sztuce jest leczenie za pomocą tych środków kaszlu produktywnego, w przypadku którego zależy nam na odkrztuszaniu wydzieliny, a nie na hamowaniu odruchu kaszlowego.
Leki przeciwwirusowe
Niektóre jednostki chorobowe np. grypa mogą wymagać podawania leków o udowodnionym działaniu przeciwwirusowym. Głównym wskazaniem do ich zastosowania jest ciężki przebieg choroby wirusowej, szybkie narastanie objawów i pogarszanie się stanu ogólnego oraz badanie PCR potwierdzające obecność wirusa w organizmie. Wyróżnia się tutaj środki takie jak: oseltamiwir, zanamiwir czy peramiwir, które mają zdolność do niszczenia neuraminidaz, czyli enzymów odpowiedzialnych za ich wnikanie do komórek np. nabłonka oddechowego[2].
Antybiotyki
Ta gama leków w środowisku medycznym wywołuje duże kontrowersje, ponieważ często są one nadużywane i stosowane bez uzasadnionego wskazania klinicznego. Z dużą siłą należy tu podkreślić, że antybiotyki przede wszystkim służą do zwalczania infekcji, której przyczyną są bakterie, a nie wirusy- które zdecydowanie są odpowiedzialne za większość chorób w sezonie jesienno-zimowym. Dlatego antybiotyki powinniśmy traktować jako ostateczne rozwiązanie i nigdy nie sięgać po nie samodzielnie. Poza tym antybiotyki to środki, które przepisuje lekarz i to on zleca odpowiednie dawkowanie, którego należy ściśle przestrzegać[3].
Referencje:
R. Krenke, J. Chorostowska-Wynimko, M. Dąbrowska, P. Bieńkowski, M. Arcimowicz, E., M. Grabczak, A. Mastalerz-Migas, Postępowanie w kaszlu u osób dorosłych – rekomendacje dla lekarzy rodzinnych, Lekarz POZ 6/2018.
B. Latkowski, M. Godycki, W. Lukas, Medycyna Rodzinna, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2017.
[1] Latkowski B., Godycki M., Lukas W., Medycyna Rodzinna, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2017, s. 32-45.
[2] Krenke R., Chorostowska-Wynimko J., Dąbrowska M., Bieńkowski P., Arcimowicz M, Grabczak E., M., Mastalerz-Migas A., Postępowanie w kaszlu u osób dorosłych – rekomendacje dla lekarzy rodzinnych, Lekarz POZ 6/2018, s. 12-28.
[3] Tamże, s. 34-61.